Dromen Tijdens REM-Slaap
Wat is REM-slaap

Wat is REM-slaap

Reacties 0 reacties

Zoals je waarschijnlijk wel weet doorloop je iedere nacht verschillende slaapcycli. Een volledige cyclus omvat Rapid Eye Movement slaap, beter gekend als REM-slaap, en non-REM-slaap. In dit artikel gaan we iets dieper in op de REM-slaap.

Table Of Contents

Ons Lichaam Tijdens REM-slaap

Het “betreden” van REM-slaap gaat gepaard met heel wat fysiologische veranderingen. Hiermee bedoelen we dat je lichaam zich anders zal gedragen dan normaal. De meest opvallende veranderingen zijn:

  • Je ogen bewegen het snelst tijdens REM-slaap
  • Spieren ontspannen waardoor je als het ware verlamd bent.
  • Je hartslag, bloeddruk, ademhaling,… worden onregelmatig.
  • Het regelen van je lichaamstemperatuur wordt moeilijker

Rapid Eye Movement

REM-slaap heeft zijn naam te danken aan één van de opvallendste eigenschappen van deze fase: Rapid Eye Movement. Tijdens de REM-slaap bewegen je ogen namelijk sneller dan tijdens de andere slaapfases. Daarnaast bewegen je ogen beide op éénzelfde manier, in tegenstelling tot het ongecoördineerd bewegen dat plaatsvindt tijdens de andere slaapfases.

Blauw oog rem slaap

Er bestaat nog steeds twijfel over de exacte reden van deze bewegingen. Zo zijn er onder andere de volgende vermoedens:

  • Tijdens REM-slaap hebben we de helderste dromen. Onze ogen lijken tijdens deze fase dezelfde beweging te maken als wanneer we geconfronteerd worden met een nieuw beeld. Dit doet onderzoekers vermoeden dat deze bewegingen optreden van zodra ons droombeeld wijzigt. Een belangrijke opmerking hierbij is dat ook de ogen van blinden bewegen tijdens hun REM-slaap, maar in mindere mate.
  • Andere onderzoek wijst dan weer uit dat ons procedureel geheugen de oorzaak is van deze bewegingen. Dit is het geheugen dat ons helpt om “onbewust” zaken te leren. Denk hierbij aan fietsen, zwemmen,… De oogbewegingen zouden in dit geval wijzen op het verwerken van visuele informatie.

Verslapping van de Spieren

Tijdens REM-slaap treed atonie ( = de verslapping/ontspanning van spieren) op. De precieze reden voor atonie is niet gekend, maar we kunnen wel een goede gok maken: doordat je spieren ontspannen zijn is het moeilijk om te bewegen tijdens je dromen.

Mensen waarbij atonie niet of slecht gebeurt voeren regelmatig de bewegingen van hun droom uit. Daarnaast worden heel wat slaapstoornissen gelinkt aan problemen met dit proces. Denk hierbij aan onder andere slaapverlamming, narcolepsy en remslaapgedragsstoornis.

Om je spieren tijdelijk te verlammen zorgt je lichaam er voor dat je motorische zenuwcellen minder makkelijk reageren. Veel van deze zenuwcellen zijn namelijk gelinkt aan spieren die aan je skelet hangen. Doordat deze zenuwcellen tijdelijk minder gevoelig zijn, is het dus moeilijker (of onmogelijk) om te bewegen. Men vermoedt dat de medulla, die je op de tekening kunt zien, een belangrijke rol speelt tijdens . Deze zou in staat zijn om zowat alle spieren in je lichaam te “verslappen”.

Tijdens atonie ben je wel nog in staat om te ademen. Wel is het zo dat de ademhaling veel minder stabiel is. Ook je hartslag en bloeddruk fluctueren sterk tijdens je REM-slaap.

De pons bevindt zich aan de onderkant van je hersenen. (Referentie: zie bronnen)

Omgevingstemperatuur Wordt Belangrijk

Tijdens je REM-slaap reageert je lichaam ook helemaal anders op temperatuursverschillen. Dit is ook logisch: als je overdag te koud hebt begin je te rillen. Hiervoor moeten je spieren natuurlijk actief zijn, iets wat tijdens de REM-slaap normaal niet het geval is. Het is dan ook erg belangrijk om je slaapkamer op een ideale temperatuur te houden.

Indien je lichaam te koud of warm zou worden tijdens de REM-slaap, zal je lichaam deze fase over proberen te slaan. Hierdoor kun je slaap- of REM-tekorten opbouwen.

Onze Hersenen Tijdens REM-slaap

REM-slaap is volgens veel mensen het meest mysterieuze deel van een slaapcyclus. Deze reputatie heeft het vooral te danken aan de heldere dromen die optreden tijdens deze fase. Tijdens deze dromen zijn onze hersenen erg actief. Het is zelfs zo dat het EEG patroon van iemand in de REM-fase erg lijkt op dat van iemand die wakker is. Ondanks deze gelijkenis is het erg moeilijk is om de persoon wakker te maken. Daarom spreekt men ook van paradoxale slaap.

Dromen

Dromen zijn nog steeds niet doorgrond. Doordat mensen vaak hun dromen vergeten of enkel delen onthouden is het ook moeilijk om bewijzen te leveren. Toch lijken er enkele zaken steeds terug te komen.

Mensen dromen vaak over hun zorgen, activiteiten en relaties. Meestal zijn dromen dan ook egocentrisch. Er zijn vermoedens dat dromen helpen om emotioneel moeilijke momenten te verwerken, maar ook hier schieten bewijzen tekort. Omdat er over dromen heel wat te vertellen valt, en dit buiten de scope van dit artikel valt, verwijs ik iedereen die geïntereseerd is in dit topic graag door naar dit (Engelstalig) artikel.

Wat is het nut van REM-slaap?

Dat is een hele goeie vraag, waar helaas nog geen duidelijk antwoord voor bestaat. Er is wel al heel wat onderzoek naar gebeurd, waarbij verschillende mogelijkheden werden ontdekt. Hieronder overlopen we de meest voor de hand liggende.

Leren en geheugen

De REM fase lijkt belangrijk voor het verwerken van “impliciete” herinneringen. Eerder in dit artikel haalden we deze impliciete herinneringen al aan. Als je het niet meer herinnert: we doelen hiermee op vaardigheden die je onbewust doet, zoals fietsen. Als iemand onvoldoende REM-slaap krijgt, dan wordt het veel moeilijker voor hem om zo’n vaardigheden onder de knie te krijgen.

Hersenen

Ontwikkeling van het centrale zenuwstelsel

Babies en jonge kinderen spenderen veel meer tijd in REM-slaap dan volwassenen. Dit zou volgens een studie uit 1995 belangrijk zijn voor de ontwikkeling van de hersenen. Meer specifiek verwijst men naar de neurale activiteit die optreedt tijdens deze fase als reden voor de ontwikkeling van het brein.

Zuurstoftoevoer naar het hoornvlies

Als laatste zou er ook een fysieke reden kunnen zijn voor de snelle oogbewegingen tijdens deze fase. Zo heeft Dr. M. Maurice in 1997 een artikel gepubliceerd waarin hij voorstelt dat de vloeistof tussen je hoornvlies en iris stil staat als je oog niet beweegt. Deze vloeistof helpt in de zuurstoftoevoer van de iris, het gekleurde deel van je oog, naar je hoornvlies.

Door je oog te bewegen schud je deze vloeistof als het ware door elkaar, zodat de zuurstof makkelijker doorgegeven wordt. Doordat REM-slaap regelmatig plaatsvind tijdens de nacht, zou er dus voldoende zuurstofuitwisseling zijn.

Hebben we REM-slaap nodig?

REM-slaap is een belangrijk deel van de slaapcyclus. De volgende twee experimenten zijn hier het bewijs van:

  • In 1989 werd onderzoek gedaan naar het langdurig onderbreken van REM-slaap bij knaagdieren. Na enkele weken zonder REM-slaap overleden de dieren.
  • In 1990 werd ontdekt dat mensen REM-slaap inhalen na periodes zonder REM-slaap. Dit wijst erop dat het lichaam dit tekort moet compenseren, en de REM-slaap dus wel degelijk belangrijk is voor ons.

Wat betreft het eerste experiment moeten we wel opmerken dat mensen anders kunnen reageren. Zo zijn er antidepressiva die REM-slaap sterk onderdrukken, zonder dat deze dodelijk zijn voor mensen.

Conclusie

We kunnen concluderen dat REM-slaap enorm belangrijk is voor ons leervermogen, onze ontwikkeling en onze algemene gezondheid. Daarnaast blijft REM-slaap een mysterieus iets dat nog steeds heel wat geheimen met zich meedraagt.

Als je meer vragen of correcties voor dit artikel zou hebben, laat dan zeker een reactie achter. Ik probeer zo spoedig mogelijk te antwoorden.

Bronnen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *